Τα σύγχρονα κτίρια διαθέτουν ένα όλο και αυξανόμενο πλήθος ηλεκτρικών συσκευών και συστημάτων προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των ατόμων που διαμένουν ή εργάζονται σε αυτά. Κατά συνέπεια ο σχεδιασμός των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων των κτιρίων αποκτά μεγαλύτερη σημασία και εξελίσσεται συνεχώς. Η εμφάνιση και η διάδοση των τεχνολογιών του «έξυπνου σπιτιού» είναι μια από τις πτυχές αυτής της εξέλιξης. Δύο είναι οι κύριοι παράγοντες που προωθούν τη νέα τεχνολογία:
- Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου που δημιουργεί - σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών - καινούργιες ανάγκες για άνεση και ποιοτικές συνθήκες στους χώρους εργασίας και κατοικίας.
- Η αύξηση του οικονομικού και περιβαλλοντικού κόστους (φαινόμενο θερμοκηπίου) από την κατανάλωση των φυσικών πηγών ενέργειας που επιβάλλει την ορθολογική διαχείριση και την εξοικονόμηση της καταναλισκόμενης ενέργειας πάσης φύσεως.
Κοντά σε αυτούς του παράγοντες πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και τις απαιτήσεις για ασφάλεια και αξιοπιστία των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, οι οποίες συνεχώς αυξάνονται, καθώς και την ανάγκη να κατασκευάζονται ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις με δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης και προσαρμογής σε ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες και απαιτήσεις.
Έχουμε ηλεκτρικά κυκλώματα φωτισμού, θέρμανσης, κίνησης, κλιματισμού, πυρανίχνεσης, συναγερμού, τηλεφώνων, δίκτυα μεταφοράς δεδομένων, κλπ. Καθώς οι απαιτήσεις αυτοματισμού, τηλεχειρισμού, χρονοπρογραμματισμού, κλπ., των διαφόρων συσκευών αυξάνονται, τα αντίστοιχα ηλεκτρικά κυκλώματα εφοδιάζονται με πρόσθετα συστήματα ελέγχου και υλικά, προκειμένου οι συσκευές να εκτελούν τις αυτοματοποιημένες λειτουργίες.
Οι τεχνολογίες του «έξυπνου σπιτιού» έρχονται για να δώσουν απάντηση σε όλα αυτά τα ζητήματα. Βασίζονται στις εξελίξεις στην πληροφοριακή και επικοινωνιακή τεχνολογία και εισάγουν ένα ενιαίο σύστημα ελέγχου, μέσω του οποίου μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους όλα τα επί μέρους τμήματα που απαρτίζουν μια ηλεκτρική εγκατάσταση. Κεντρικό σημείο του νέου συστήματος είναι η δημιουργία ενός αποκεντρωμένου συστήματος μεταφοράς και επεξεργασίας δεδομένων (κατά το πρότυπο λειτουργίας των Η/Υ), δηλαδή ενός διαύλου επικοινωνίας (Bus) που διατρέχει όλη την εγκατάσταση και πάνω στον οποίο συνδέονται όλα τα ενεργά στοιχεία του συστήματος, όπως είναι τα μπουτόν, οι διακόπτες, τα αισθητήρια (θερμοκρασίας, κίνησης φωτός, κλπ.) και τα στοιχεία εξόδου που δίνουν εντολές για την ενεργοποίηση ρελαί φωτισμού, ηλεκτρικών βαλβίδων, ηλεκτροκινητήρων (π.χ. για την αυτόματη λειτουργία ρολών παραθύρων), αναλογικών ρυθμιστών, κλπ.
Τι είναι η τεχνολογία ΚΝΧ;
Είναι η διασύνδεση των ηλεκτρολογικων λειτουργιών ενός κτιρίου σε ένα ενιαίο δίκτυο BUS το οποίο προγραμματίζεται μέσα από ένα εξειδικευμένο λογισμικό, το ETS.
H τεχνολογία αυτή επιτρέπει τη συγκέντρωση, σε ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον ενός ευρέως φάσματος λειτουργιών ενός κτιρίου όπως ο έλεγχος του φωτισμού, των ηλεκτρικών ρολών, της θέρμανσης, του κλιματισμού, του αερισμού, της διαχείρισης φορτίων και καταναλώσεων, τηλεχειρισμούς και κεντρικές εντολές κάθε είδους.
Πρόκειται για ένα «ανοικτό πρωτόκολλο». Οι συσκευές και τα εξαρτήματα των διαφόρων εταιρειών που υποστηρίζουν το σύστημα και είναι πιστοποιημένες από την ΚΝΧ είναι συμβατά και εναλλάξιμα μεταξύ τους.
Τι προσφέρει η τεχνολογία ΚΝΧ;
Ασφάλεια, διότι μπορούμε να έχουμε έλεγχο και παρακολούθηση χώρων.
Ευελιξία, διότι οι χρήστες αποφασίζουν πότε και πώς θα λειτουργούν οι διάφορες συσκευές, μηχανισμοί και εγκαταστάσεις, ακόμα και με προκαθορισμένη ρύθμιση αυτών.
Εξοικονόμηση ενέργειας, διότι είναι εφικτή η μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας
Βραχυπρόθεσμο κέρδος, καθώς η τεχνολογία ΚΝΧ προσδίδει πρόσθετη αξία στο κτίριο.
Καλαισθησία, εφόσον αφενός οι συσκευές ΚΝΧ δεν διαφέρουν οπτικά από τα κοινά ηλεκτρολογικά εξαρτήματα και αφετέρου είναι δυνατή η μείωση των διακοπτών σε ένα χώρο.
Συσκευές και εξαρτήματα που είναι συνδρομητές του bus
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν υποσυστήματα που συνδέονται στο δίαυλο. Τα περισσότερα προγραμματίζονται μέσω ενσωματωμένου προσαρμογέα-bus. O προσαρμογέας-bus μπορεί να διατίθεται επίσης και ως ξεχωριστή μονάδα, οπότε προσαρμόζεται στο στοιχείο χρήσης της συσκευής που διατίθεται ξεχωριστά.
Οι συσκευές αυτές είναι οι εξής:
- Αισθητήρια (φωτεινότητας, θερμοκρασίας, κίνησης, κλπ.).
- Συσκευές ψηφιακών εισόδων (για σύνδεση με μπουτόν και διακόπτες).
- Συσκευές αναλογικών εισόδων (για σύνδεση με τα αισθητήρια θερμοκρασίας, φωτεινότητας, κλπ.).
- Συσκευές ψηφιακών εξόδων (για διαχείριση ηλεκτρικών φορτίων φωτισμού, άνοιγμα /κλείσιμο ηλεκτρομαγνητικών βαλβίδων, κλπ.).
- Συσκευές αναλογικών εξόδων (για τη λειτουργία ρυθμιστών φωτισμού (dimmers), για τον έλεγχο ρολών παραθύρων, αναλογικών βαλβίδων, κλπ.).
- Συσκευές ενδείξεων (με οθόνη υγρών κρυστάλλων, κλπ.)
- Συσκευές τηλεχειρισμού που χρησιμοποιούνται για τοπικό έλεγχο συσκευών (πομποί, δέκτες, αποκωδικοποιητές) και λειτουργούν με υπέρυθρες ακτίνες (IR - Infra Red).
Ως προς τον τρόπο εγκατάστασης των συσκευών στο σύστημα, διακρίνονται 4 τύποι συσκευών/εξαρτημάτων: για χωνευτή τοποθέτηση, για εξωτερική τοποθέτηση, για τοποθέτηση σε ράγα πίνακα και για ενσωμάτωση στο εσωτερικό άλλων συσκευών.
Για τον σχεδιασμό, τον έλεγχο της λειτουργίας και τον προγραμματισμό των συστημάτων ΕΙΒ/ΚΝΧ έχει δημιουργηθεί ένα ειδικό πακέτο λογισμικού, το ETS, το οποίο μπορεί να «τρέξει» σε οποιοδήποτε υπολογιστή συνδέεται με το σύστημα, μέσω μιας διαθέσιμης σειριακής θύρας.
Με το λογισμικό αυτό εκτελούνται οι διάφορες εργασίες για την ενεργοποίηση του συστήματος:
- Ο ορισμός των βασικών παραμέτρων.
- Ο σχεδιασμός του project (επιλογή συσκευών, καθορισμός της λειτουργικής δομής, διευθυνσιολόγηση των εξαρτημάτων, κλπ.).
- Ο προγραμματισμός και ο έλεγχος των συσκευών.
- Η διαχείριση βάσεων δεδομένων με τα χαρακτηριστικά υλικών διαφόρων κατασκευαστών.
- Η διαχείριση αποθηκεύσιμου λογισμικού το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά περίπτωση σε διάφορες εφαρμογές, κλπ.
Η "’ΥΔΡΟΚΛΙΜΑ Α.Ε." χρησιμοποιώντας υλικά της SIEMENS, σχεδιάζει, και κατασκευάζει συστήματα αυτοματισμών τεχνολογίας ΚΝΧ.